رنگ عسل یک خاصیت قابل مشاهده بوده که بیشتر تابع درجات مختلف جذب نور با طول موج های مختلف اجزای آن است.
در بازار عسل در رنگ های بی شماری وجود دارد که از رنگ های شفاف یا “سفید” گرفته تا رنگ های “کهربایی تیره” را شامل می شود همچنین مواردی از عسل با رنگ غیرعادی مانند قرمز یا سبز آبی نیز وجود دارد.
بیشتر عسل ها زمانی که به آنها نور ماورا بنفش بتابانیم، نورهای قابل مشاهده با رنگ های مختلف منتشر می کنند که این خاصیت فلورسانس عسل است و در نتیجه این بازتاب رنگ عسلها با یکدیگر متفاوت می شود .
بازتاب نور توسط عسل در واقع به علت املاح و مواد معدنی موجود در آن است. گلهایی که زنبور از آن تغذیه می کند دارای مواد معدنی متفاوتی هستند که همین امر سبب تولید عسل با رنگهای گوناگون می گردد.
در واقع باید خاطر نشان شد که عطر ، رنگ و طعم عسل همه تابع گل منبع شهد است.رنگ، طعم و حتی بوی عسل میتواند بسته به نوع و محل استخراج شهد، بسیار مختلف باشد. شرایط آب و هوایی و حتی رطوبت هوا نیز میتواند در نتایج نهایی تاثیر گذار باشد.
تقسیم بندی عسل بر اساس رنگ
حتی اگر یک گل هر سال در یک زمان و در همان مکان دوباره شکوفه داده و شهد تولید کند، شهد آن ممکن است با دفعه قبل کمی متفاوت باشد.
پیش از اینکه عسل به مایع شیرینی که میشناسیم تبدیل شود کار از اینجا شروع میشود که گل ها و گیاهانی هستند که گرده افشانی آنها توسط زنبورها صورت میگیرد. در مقابل این گرده افشانی، گل ها برای زنبورها شهد تولید می کنند.
زنبور عسل گردهها را در سبدهای گرده روی پاهای عقبی خود جمع میکنند که در واقع نواحی مقعر کوچکی هستند که با موهای پرز مانندی به نام سِتا احاطه شدهاند. وقتی زنبور بر روی گل می نشیند دانه های گرده روی سرش جمع می شود. سپس زنبور از پاهای جلویی خود برای انتقال گرده به سبدهای گرده استفاده می کند.
جمع آوری گرده گل
گرده های خشک توسط زنبورها با شهد مخلوط می شود تا گرده های موجود را در سبد گرده فشرده شود. زنبورها گرده گل را به عنوان منبع پروتئین جمع آوری می کنند تا نوزادان خود را پرورش دهند.
عسل رنگ خود را از گرده ها و شهد هایی می گیرد که زنبور برای ساختن آن جمع می کند. از آنجایی که گیاهان در زمانهای مختلف سال شکوفا میشوند و زنبورها تقریباً در تمام طول سال عسل را جمعآوری میکنند یک کندو میتواند رنگهای کاملاً متفاوتی از عسل تولید کند.
شاید متوجه شده باشید بسته به گونه گیاهی که زنبورها گرده را از آن جمع می کنند رنگ گرده گلها متفاوت بوده و می توانند سفید ، آبی تیره، قهوه ای ، زرد و یا رنگهای دیگر به نظر برسند.
اگر در مورد گونههای گیاهی که زنبورها از آن شهد و گرده جمعآوری میکنند کنجکاو هستید، میتوانید با بررسی رنگ گرده جمع آوری شده و دانستن اینکه چه گونههایی ممکن است در آن زمان شکوفا باشند، آنها را شناسایی کنید.
گرده گل
مواد معدنی عامل موثر دیگری بر رنگ عسل است. مواد معدنی مانند گوگرد، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، مس، آهن و منگنز در گلها وجود دارند که تاثیر بسزایی بر رنگ عسل تولیدی از شهد آنها می گذارند.
وزارت کشاورزی ایالات متحده عسل را در هفت رنگ طبقه بندی می کند:
سفید روشن، سفید تیره، سفید، کهربایی فوق العاده کم رنگ، کهربایی روشن، کهربایی، کهربایی تیره
رنگ بندی عسل
لطفا توجه داشته باشید که رنگ سفید در اینجا به این معنی نیست که عسل در واقع سفید است، به این معنی است که عسل بی رنگ است و در واقع به رنگ تقریبا زرد دیده می شود.
رنگ عسل معمولاً با استفاده از یک مقیاس پیوسته به نام مقیاس اندازه گیری Pfund اندازه گیری می شود. این وسیله اندازه گیری از یک گوه شیشه ای تشکیل شده است که رنگ آن از روشن ترین تا تیره ترین کهربایی متفاوت است.
نمونه عسل مورد ارزیابی در ظرف گوه ای شکل دیگری ریخته می شود و سپس رنگ آن با مقیاس کهربایی مقایسه می شود محلی که رنگ عسل با رنگ نشان داده به وسیله گوه شیشه ای مطابقت داشت به عنوان نتیجه مشخص می شود. بنابراین اندازه گیری نهایی در عددی از 0 تا 140 میلی متر (با توجه به طول مقیاس) داده می شود.
تشخیص رنگ عسل
انجمن شیمیدانان روش کمتر مورد استفاده دیگری به نام مقایسه کننده بصری Lovibond را اجرا می کند که در این فرآیند، یک پرتو نور به عسل تابیده می شود و برای نتیجه نهایی رنگ بدست آمده با شاخص مقایسه می شود.
خاطر نشان می شویم که رنگ عسل به طور قطع هیچ اثری بر کیفیت یا عدم کیفیت عسل ندارد. اما عسلهای با رنگ متفاوت از نظر طعم و مزه با هم اختلاف دارند. معمولاً عسلهای رنگ روشنتر طعم ملایمتری دارند در حالی که عسلهای تیرهتر طعمی قوی و غنی دارند.
با این حال، استثناهایی برای این قاعده وجود دارد، مانند عسل های رنگ روشن نمدار که طعمی قوی دارند و عسل لاله با رنگ تیره با طعم ملایم.
بهترین رنگ عسل کدام است
همچنین رنگ عسل می تواند نشان دهنده محتوای آنتی اکسیدان موجود در آن باشد. معمولاً هر چه رنگ تیره تر باشد، محتوای آنتی اکسیدانی آن بیشتر می شود. عسل گندم سیاه تیره تقریبا 20 برابر بیشتر از عسل مریم گلی دارای آنتی اکسیدان مفید است.
بنابراین اگر به دلایل سلامتی به دنبال مصرف عسل هستید، این نکته مهمی است که باید در انتخاب محصول مورد نظر در نظر بگیرید.
لازم به ذکر است عسل تیره حاوی مواد مغذی مانند ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های بیشتری هم می باشد. مواد معدنی و ترکیبات عسل تیره موجب طعمی و عطری قوی در آن می شود.
دانشمندان دانشگاه ایلینوی، گندم سیاه ایالت ایلینوی را با مریم گلی ایالت کالیفرنیا مقایسه کردند : آنها متوجه شدند گندم سیاه بیست برابر بیشتر از مریم گلی آنتی اکسیدان دارد.
عسل تیره یا روشن
رنگ عسل با گذشت زمان و یا در معرض حرارت قرار گرفتن عوض می شود. عسلی که در دمای بالاتر نگهداری شود تیره تر میشود. عسلی که در انبار نگهداری میشود ممکن است که شروع به رس بستن نماید. میزان تیرگی عسل رس بسته به اندازۀ کریستال های شکرک بستگی خواهد داشت.
مثلاً عسل گندم سیاه رنگی تیره و طعمی قوی است و عسل شبدر طعمی مطبوع و ملایم دارد و رنگ آن وشن تر است اما عسل گلهای وحشی که به دلیل استفاده از منابع شهد گل متفرقه و نامشخص به این نام خوانده می شوند رنگ و طعم آن بستگی به گلهای مورد تغذیه توسط زنبور و همچنن مدت زمان گذشته از تولید آن دارد.
در واقع چیزی به عنوان بهترین رنگ عسل وجود ندارد زیرا رنگ معرف خلوص و کیفیت عسل نیست. هر چه عسل تیره تر باشد طعم آن شدیدتر و قابل تشخیص تر خواهد بود اما نباید این طور فکر کنید که بهترین رنگ عسل، تیره است.
رنگ های تیره و یا روشن عسل هیچ کدام نمی تواند دلیلی برای کیفیت و مرغوبیت آن باشد. عسل رنگ روشن، مثل عسل یونجه که برای شیرین کردن چای یا غلات صبحانه مناسب است.
درحالی که عسل تیره رنگی همچون عسل شوید برای بلغور جو و نان های مختلف بهتر است. کاربرد عسل تیره با شکر قهوه ای چندان متفاوت نیست.
عسل آویشن
رنگ ما بین عسل تیره و روشن، کهربایی است، که میتواند از گلهایی چون گل گندم زرد، مریم گلی، یا گون بدست آید. سلیقه افراد در انتخاب رنگ تیره یا روشن عسل نیز عموماً به محل زندگی آنها بستگی دارد. مثلا مردم آمریکا عسل های کمرنگ تر و شفاف تر را ترجیح میدهند. این درحالی که اروپایی ها بیشتر به طعم های شدیدتر و پیچیده تر عسل های تیره رنگ تمایل دارند.
رنگ عسل جزو اصول استاندارد و علمی جهت تعیین کیفیت عسل نیست اما بسیاری از عرضه کنندگان و مصرف کنندگان عسل به آن علاقه مند هستند.
عسل رنگ روشن طعمی ملایم و عسل تیره رنگ طعم قوی تری دارد اما استثنا هم وجود دارد. بعضی از انواع عسل های دارای طعم خاص و شدید مانند عسل شکوفه درخت نمدار رنگ روشنی دارند. در حالیکه عسل خوش طعم و ملایمی چون عسل درخت لاله میتواند خیلی هم تیره رنگ باشد.
جدای از طعم، رنگ عسل میتواند میزان آنتی اکسیدان های موجود در آن را تعیین کند. معمولا تراکم آنتی اکسیدان ها در عسل تیره بیشتر از عسل رنگ روشن است.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
دسته بندی و نام گذاری عسل به عوامل مختلفی مانند نوع تغذیه زنبور، نوع گیاه ، فصل برداشت ، نوع شهد جمع آوری شده و حتی منطقه برداشت عسل بستگی دارد. شرح کامل در متن مقاله ذکر شده است.
این گیاه با توجه به خواص ضد ویرسی که در برخی تحقیقات نشان داده می تواند بر بر بیماریهایی با منشاء ویروسی موثر باشد اما باید در این خصوص تحقیقات و مطالعات بیشتری انجام گیرد.